Dolina Rospudy
Położona w północno-wschodniej Polsce Dolina Rospudy to dziś jeden z najbardziej rozpoznawalnych obiektów przyrodniczych w naszym kraju i raj dla miłośników kajakarstwa. W swojej północnej części należy ona do Pojezierza Zachodniosuwalskiego, a w południowej – do Równiny Augustowskiej. Całość tego chronionego od 1991 r. obszaru zajmuje powierzchnię ponad 25 tys. hektarów. Tereny należące do Doliny Rospudy ciągną się wzdłuż rzeki noszącej nazwę Rospuda i dziewięciu jezior: Kamiennego, Długiego, Garbasa, Głębokiego, Okrągłego, Rospudy Augustowskiej, Rospudy Filipowskiej, Sumowa Bakałarzewskiego oraz Bolesty. Dolinę Rospudy objęto ochroną (programem Natura 2000) ze względu na występowanie na tym obszarze bardzo rzadkich gatunków zwierząt i roślin.
Jednym z wartych obejrzenia obiektów na Suwalszczyźnie jest rzeka Rospuda. Tylko najwytrwalsi i najsprawniejsi kajakarze dadzą sobie radę z Rospudą, gdyż na trasie występuje wiele utrudniających przepłyniecie tej rzeki przeszkód. Ci jednak, którzy się na to zdecydują, będą mogli podziwiać walory przyrodnicze tej niemal 70-kilometrowej trasy. Zazwyczaj taki spływ kajakowy trwa 5 dni. Szlak ten przeznaczony jest dla bardziej obytych z wodą i posiadających dobrą kondycję kajakarzy. Lepiej by było, gdyby początkujący miłośnicy kajakarstwa próbowali swych sił najpierw na Czarnej Hańczy, której trasa jest łagodniejsza, idealna wręcz do nauki pływania kajakiem. Najlepszą miejscowością na tutejszy nocleg są Małe Raczki, gdzie znajdziemy wiele domów, schronisk i gospodarstw, w których będzie można zebrać siły na dalsze eskapady. Koszt jednego noclegu wynosi około 100 zł.
Rospuda to jedna z największych rzek na Pojezierzu Suwalskim, a także jedna z najbardziej atrakcyjnych przyrodniczo cieków wodnych w Polsce. Jej długość wynosi około 103 km. Rospuda toczy swój bieg przez słynną doliną, przepływając aż przez 8 tamtejszych jezior. Rzekę otaczają bujne lasy i dolina. Dzięki temu Rospuda wydaje się być odgrodzona od cywilizacji, a panujący tu spokój ukoi nerwy niejednego turysty.
Dolina Rospudy jest istotnym miejscem migracji dużych ssaków takich jak: wilki, jelenie, lisy, dziki, rysie czy też łosie. Ssaki te zaczynają swoją wędrówkę od Puszczy Augustowskiej i Biebrzańskiego Parku Narodowego , kierując się na zachód. Występują tu również takie zagrożone gatunki ptaków jak: orlik krzykliwy, orzeł bielik czy sowa błotna. Sama natura i nienaruszona ludzką ręką przyroda jest główną atrakcją tego miejsca.
Najważniejszym elementem całej Doliny Rospudy są tutejsze torfowiska, które odgrywają istotną rolę w utrzymywaniu poziomu wody w rzece. Można tu również spotkać wiele gatunków chronionych roślin, takich jak między innymi: liczne gatunki storczyka, miodownika czy rosiczki.
Po nagłośnieniu przez media w 2002 r. wojny ekologów o tę bezcenną dolinę, wiele osób usłyszało o Rospudzie i chce teraz udać się do tego miejsca. Dziś już nie znajdziemy tu wojujących ekologów, lecz naturę w jej czystej, nieskażonej postaci, która potrafi urzec każdego. Ochrona doliny została powołana w celu zachowania unikalnej flory i fauny, o którą tak trudno w dzisiejszym świecie. Jeśli będziemy mieli dość pieszego zwiedzania Doliny Rospudy, możemy pokusić się o lekcję pływania kajakiem czy obserwację dzikich zwierząt ukrywających się w zakątkach tego pięknego miejsca. Przebywanie w nim na pewno pozwoli nam się wyciszyć i naładować akumulatory do codziennej walki z rzeczywistością.