Międzyrzecki Rejon Umocniony (Umocniony Łuk Odry i Warty)
Ziemia Lubuska posiada wiele atrakcji turystycznych. Jedną z najciekawszych z nich i jednocześnie jednym z największych europejskich zabytków architektury militarnej XX wieku jest Międzyrzecki Rejon Umocniony. Specjaliści twierdzą, iż ten poniemiecki obiekt dorównuje francuskiej linii Maginota.
Międzyrzecki Rejon Umocniony (z niem. Festungsfront Oder-Warthe Bogen) jest potężnym systemem poniemieckich fortyfikacji. Zbudowano go w latach w latach 1934–1944 w celu ochrony wschodniej granicy, na pograniczu polsko-niemieckim. Umiejscowiony jest on w łuku Warty i Odry i rozciąga się na odcinku ok. 100 km.
Google Maps
Koncepcje fortyfikacji Środkowego Nadodrza pojawiły się tuż po zakończeniu I wojny światowej i były związane z postanowieniami Traktatu Wersalskiego, dotyczącymi przebiegu granicy polsko-niemieckiej. Niemcy spekulowali, iż Polska rozpocznie działania zaczepne w kierunku Berlina, dlatego też zdecydowali się na zbudowanie Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego zamykającego najkrótszą drogę z Polski do stolicy Rzeszy. Umacnianie swojej wschodniej granicy przez Niemców trwało w latach 1934-1939. W połowie 1944 roku przygotowano umocnienia do obrony. Prace budowalne przy granicy polsko-niemieckiej nazwano Frontem Ufortyfikowanym (Festungsfort).
Po II wojnie światowej te poniemieckie fortyfikacje przejęły wojska radzieckie i polskie. Wiele znajdujących się tu obiektów wysadzono w powietrze, głównie ze względu na pozyskanie tak cennego wówczas materiału jakim była stal pancerna. Dziś stworzona przez Niemców fortyfikacja to kilkadziesiąt bunkrów żelbetonowych, które tworzą przypominający labirynt system.
Co dziś może zainteresować przybywających tu turystów? Przede wszystkim ponad trzydziestokilometrowy system podziemnych tuneli w okolicach Międzyrzecza. Są to jedne z największych podziemi fortyfikacyjnych świata. Podziemia ciągną się od okolic Skwierzyny, poprzez Kaławę, Wysoką i Boryszyn aż na południe do Odry. W ich wnętrzu znajduje się Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy w Pniewie, którego same tunele stanowią istotną część. W tym międzyrzeckim rezerwacie nietoperzy zimuje ponad 30 000 osobników, które należą do 12 gatunków tych nocnych zwierząt. Niektóre z pojawiających się tu nietoperzy stanowią rzadkie i zagrożone gatunki. Największą część tej populacji tworzą: gacek wielkouch, nocek Natterera i mopek.
Turyści poruszają się z przewodnikiem po korytarzu głównym, będącym osią podziemi. Od niego odprowadzone są korytarze boczne, prowadzące do znajdujących się tu obiektów. Z tej części można również udać się schodami do strefy nadziemnej- bunkra „Pancerwerk” ze stanowiskami karabinów maszynowych. Poza pomieszczeniami bojowymi można tu także zwiedzić magazyny, wentylatory, sanitariaty i koszary.
Na terenie Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego organizowane są Zloty Pojazdów Militarnych.
Każdy turysta powinien zaopatrzyć się w latarkę, ciepłą odzież i wygodne, odporne na wilgoć obuwie. W podziemiach panuje niezmienna temperatura wynosząca ok. 8-10 o C.
Międzyrzecki Rejon Umocniony wraz z Podziemną Trasą Turystyczną otwarty jest dla zwiedzających Od 2.01 do 31.03, a także od 1.10 do 31.12 codziennie od 10.00 do 16.00 (bez poniedziałków). W okresie od 1.04 do 30.09 obiekt czynny jest od 10:00 do 18:00.
Do wyboru mamy pokonanie podziemnej trasy długiej (do 2,5 h, 15 zł bilet ulgowy i 18 normalny) oraz trasę krótką (do 1,5 h; 12 zł bilet ulgowy i 14 zł normalny). Zazwyczaj długie trasy organizuje się o 11:00, zaś krótkie- o 14:00 (w weekendy bez opłaty przewodnickiej). Organizowane są również trasy specjalne oraz naziemne. W okresie zimowania nietoperzy wstęp do międzyrzeckich podziemi jest zakazany.
Dojazd: autobusem kursującym z Międzyrzecza lub Pniewa bądź też własnym samochodem.
[dane z 2012 roku]
